- Nhận biết cuộc sống thông qua 5 giác quan.
Con người có 5 giác quan để hàng ngày, từ khi thức giấc cho đến khi đi ngủ, chúng ta luôn luôn tiếp nhận thông tin và sử dụng bộ não để xử lý thông tin. Quá trình tiếp nhận thông tin cuộc sống được phản ánh qua 5 giác quan diễn ra như sau: Mắt nhìn sự vật, tai nghe âm thanh, mũi ngửi mùi hương, lưỡi nếm các vị, thân xúc chạm sự vật đều tạo ra các thông tin được 5 loại tế bào thần kinh tương ứng với 5 giác quan ghi nhận các thông tin này để lưu vào trong bộ nhớ tạm thời : thông tin hình ảnh, thông tin âm thanh, thông tin mùi hương, thông tin vị giác và thông tin xúc chạm. Quá trình tiếp theo là xử lý thông tin hay tư duy, bộ não sẽ so sánh thông tin vừa ghi nhận được với các thông tin đã lưu trong bộ nhớ (mà chúng ta gọi là tri thức, kinh nghiệm của mỗi người) để từ đó rút ra kết luận : Sự vật sự việc đó mới hay cũ, nó là gì, nó như thế nào và chúng ta còn đưa cả cảm xúc vào kết luận : tôi thích nó, ghét nó hay không thích cũng không ghét.
- Phản ứng với cuộc sống thực ra là phản ứng với các thông tin ghi nhận được.
Như vậy sau khi có thông tin hình ảnh, thông tin âm thanh, thông tin mùi hương, thông tin vị giác và thông tin xúc chạm bộ não mới tư duy để biết về sự vậy sự việc thì mới có phản ứng tương ứng. Vì vậy con người cho rằng mình đang phản ứng với cuộc sống xung quanh nhưng thực ra là đang phản ứng với các thông tin mà chúng ta nhận được hàng ngày thông qua 5 giác quan.
Ví dụ như sau: khi mắt nhìn một người, qua thấu kính hội tụ gọi là thủy tinh thể, một hình ảnh của người đó xuất hiện trên võng mạc. Các tế bào thần kinh ở võng mạc ghi nhận hình ảnh này chuyển vào bộ nhớ tạm để bộ não tư duy, so sánh với các hình ảnh đã lưu trong bộ nhớ, sau đó mới rút ra kết luận người đó là ai. Khi biết người đó là ai thì đồng thời bộ não cũng phản ứng với thông tin đó ngay : Người đó là người bạn thân thì vui mừng, người đó là kè thù thì tức giận, người đó chỉ quen biết bình thường thì không vui không buồn… Kết quả của những phản ứng này đem lại cảm giác tương ứng trên thân : Khi vui mừng cảm thấy thân thể mạnh mẽ, đầy sức sống, khi buồn bã cảm thấy thân thể uể oải, yếu đuối…
Ngoài 5 loại thông tin trên, còn có thông tin trong bộ nhớ là loại thông tin đặc biệt cũng đem lại các phản ứng như trên : Khi nhớ đến một bài hát hay, một bộ phim hay, một món ăn ngon … chúng ta cũng cảm thấy vui, khi nhớ đến lúc mình bị mất đồ, bị hỏng xe, bị người khác bắt nạt… chúng ta cũng cảm thấy buồn. Dù là thông tin mới hay đã lưu trong bô nhớ thì chúng ta cũng phản ứng như nhau với mỗi kiểu thông tin và đều tạo ra các cảm giác vui,buồn hay không vui không buồn tương ứng.
- Hạnh phúc hay khổ đau cũng chỉ là những cảm giác.
Khi bạn nói tôi đang hạnh phúc nghĩa là bạn đang cảm thấy một hay nhiều niềm vui, đó chính là cảm giác vui, khi nói tôi đang buồn nghĩa là bạn đang cảm thấy một hay nhiều nỗi buồn và đó cũng chỉ là những cảm giác buồn mà thôi. Nói như vậy để thấy dù là hạnh phúc hay khổ đau thì đó chỉ là những cảm giác chúng ta cảm nhận được trên thân mà thôi, vì thế nó xuất hiện khi chúng ta có thái độ với sự vật sự việc, và nó cũng biến mất khi chúng ta không tiếp xúc, không phản ứng với sự vật sự việc đó nữa hoặc khi chúng ta đi ngủ. Khi chúng ta ngủ say không mộng mị, cả 5 tế bào thần kinh của 5 giác quan không hoạt động nên vẫn có âm thanh, ánh sáng, mùi hương … nhưng chúng ta không ghi nhận thông tin nào cả, và não cũng không hoạt động nên không có trí nhớ nào cả nên không có khổ đau hay hạnh phúc nào cả.
- Kết luận: chúng ta đang sống với các cảm giác.
Con người khi giao tiếp với nhau đã dùng ngôn từ rất chính xác như sau để nói về trạng thái của bản thân : Tôi cảm thấy như này, tôi cảm thấy như kia… Đó chính xác là những gì đang diễn ra hàng ngày hàng giờ với mỗi con người : Cảm giác. Con người từ khi thức giấc đến khi đi ngủ đều bị chi phối bởi các phản ứng trên các cảm giác và từ đó các cảm giác khác lai phát sinh liên tục mà chúng ta không hề hay biết, lại cho đó là bản năng, là bản thân mình như thế. Từ đó dẫn đến cuộc sống chỉ quẩn quanh với nhận thức về cảm giác trên thân mà cứ cho là nhận biết về thế giới. Chính nhận biết sai sự thật này dẫn đến những hành động không phù hợp, phần nhiều là ảo tưởng như muốn thay đổi người này, người kia cho phù hợp với bản thân chúng ta, điều đó là không thể. Con người cứ đi tìm hạnh phúc mà không hề biết hạnh phúc chỉ là những cảm giác cứ xuất hiện rồi lại mất đi, thì đến bao giờ mới có được hạnh phúc? Sự thật chỉ là mãi chạy theo hạnh phúc mà thôi!
